Uniek samenwerkingsverband wil van Antwerpen een duurzame stad maken
In het netwerk Stadslab2050 brengen gemotiveerde burgers, bedrijven, middenveld, kennisinstellingen, Antwerpse stadsdiensten en andere overheden hun handen, hersenen en middelen samen om de omslag naar een duurzame stad te helpen verwezenlijken. Stadslab2050 activeert dit netwerk met het opzetten van ontmoetingsruimten.
In het najaar van 2013 besnuffelden zo’n driehonderd potentiële partners elkaar om te beslissen welke gezamenlijke experimenten ze wilden opzetten rond de thema’s ‘samen duurzaam wonen en verbouwen’ en ‘groen en natuur in de stad’. ATV maakte hiervan volgende reportage.
De komende twee jaar plant Stadslab2050 nog ontmoetingsruimten rond andere thema’s zoals energiebesparing en duurzame mode. De eerste 17 projecten zitten intussen in de pijplijn en worden getrokken door een mix van enthousiaste mensen uit het Antwerpse bedrijfsleven, middenveld, onderwijs en overheid.
Projectleider Gert Vandermosten: “Antwerpen engageerde zich in 2009, via het Burgemeestersconvenant, om samen met andere Europese steden tegen 2020 minstens 20% minder CO2 uit te stoten. Een duurzame stad vraagt dat we fundamenteel nadenken over hoe we werken, hoe we wonen of hoe we ons verplaatsen. Dit vraagt ook om een andere aanpak waarin we durven experimenteren en innoveren. Dit doe je niet van de ene dag op de andere. En dit kun je als stadsbestuur zeker niet alleen realiseren. Stadslab 2050 wil mensen samenbrengen om problemen aan te pakken die te groot zijn om door één organisatie opgelost te worden. Hierbij hebben we oog voor zowel sociaal, ecologisch als economisch kapitaal. Doorheen al deze acties bouwt de stadsgemeenschap zowel kennis als een netwerk van gemotiveerde partners op waarmee ze in de toekomst complexe uitdagingen steeds accurater kan beantwoorden.”
Om van Antwerpen tegen 2050 een duurzame stad te maken, fungeert Stadslab2050 als stedelijk netwerk en verzamelplaats voor iedereen die met duurzame verandering te maken heeft in ’t stad.
De vragen aan Levuur
Stadslab2050 is een verzamelplaats voor voorlopers en creatieve geesten uit alle maatschappelijke geledingen die vandaag in Antwerpen met duurzame trajecten bezig zijn. Zij vormen de ambassadeurs, actievoerders, denkers en doeners richting een duurzame stad. Het realiseren van acties en experimenten staat hierbij centraal.
Creëer twee ontmoetingsruimten rond de thema’s ‘groen en natuur in de stad’ en ‘samen duurzaam verbouwen”.
Doe dit op zo’n manier dat elke ontmoetingsruimte concrete experimenten oplevert en er stevige samenwerkingsverbanden ontstaan tussen gemotiveerde burgers, bedrijven, middenveld, kennisinstellingen, Antwerpse stadsdiensten en andere overheden.
MEER INFO
Gert Vandermosten,
Projectleider Stadslab2050
Stad Antwerpen, bedrijfseenheid Stadsontwikkeling
tel + 32 3 338 11 98
gert.vandermosten@
stad.antwerpen.be
www.stadslab2050.be
Hoe werkt Stadslab2050 in de praktijk?
1. Verbinding creëren tussen ideeën, mensen en middelen
Stadslab 2050 organiseert zogenaamde ontmoetingsruimten, events waarbij ze gemotiveerde stakeholders uit alle maatschappelijke geledingen bijeenbrengt. Via goed gefaciliteerde sparringrondes op basis van concrete uitdagingen vinden mensen elkaar. Ter plaatse werken ze aan de hand van een business-template een actieplan uit, definiëren ze de eerstvolgende stappen, en prikken ze een datum voor een volgende bijeenkomst.
Om zo pertinent mogelijk in te spelen op wat er leeft in het ‘spelersveld’ wordt elke ontmoetingsruimte voorbereid via een workshop, samen met de belangrijkste stakeholders. Deze workshop creëert een eerste eigenaarschap en stelt de inhoudelijke vraagstukken op scherp zodat er op de ontmoetingsruimte goed gedefinieerde uitdagingen op het bord komen te liggen.
2. Coaching en ondersteuning
Per ontmoetingsruimte selecteert een jury een aantal experimenten die ze actief ondersteunt door onder meer een geschikte consultant (betaald door de stad) voor een aantal dagen ter beschikking te stellen. Zo krijgen haalbare en belangrijke initiatieven meteen na de ontmoetingsruimte de mogelijkheid om dankzij extra expertise sneller door te starten naar een pilootproject. Partners zorgen soms zelf voor bijkomende incentives. Naar aanleiding van de ontmoetingsruimte ‘Samen duurzaam wonen en verbouwen’ stelde KBC voor om actieplannen vrijblijvend financieel te adviseren, en maakte DuWoBo aanvullend middelen vrij via haar eigen projectoproep.
3. Lerend netwerk
Een goede communicatie (website, nieuwsbrieven, sociale media…) informeert het netwerk over succesverhalen. Het is ook de bedoeling via extra events de verschillende experimenten van elkaar te laten leren.
4 lessen voor het creëren van een stevig netwerk
1. Ga voor begeesteren in plaats van beheersen
Vertrek vanuit de liefde die mensen voelen voor hun stad. Sta niet boven je partners maar naast hen. Geef als overheid mensen het vertrouwen en de ruimte om zelf initiatief te nemen. Alleen ga je op korte termijn misschien iets sneller, maar samen raak je verder.
2. Het enige wat werkt is de werkelijkheid
Vertrek van wat er al is. Kijk me een open blik naar wat zich in het netwerk aandient. Waar zit energie op? Haal dit enthousiasme ook binnen in je stadsdiensten om een transitiedenken op gang te trekken. Denk niet in hokjes of klassieke beleidsthema’s maar kijk zo breed en holistisch mogelijk.
3. Balanceer tussen systemisch denken en concrete acties
Blijf niet hangen in praten en denken maar zet meteen in op concreet-utopische acties. Leer door te doen. Creëer een open denkproces waarbinnen je streeft naar tastbare resultaten. Denk groots maar werk in kleine stapjes. Overstijg de dagelijkse politieke besognes.
4. Doorvoed doorlopend het netwerk met verbindende communicatie
Netwerken ontstaan en groeien door het delen van informatie – deel succeservaringen