Ambitie: belastingen in een nieuw jasje

De gemeente Overijse wil haar gemeentelijke belastingen actualiseren. Doel is om de belastingen af te stemmen op de draagkracht en mogelijkheden van de verschillende doelgroepen en sectoren. En om ze eerlijker, transparanter en doeltreffender te maken én correcter te innen door de administratie. Bij deze herwerking van de gemeentelijke belastingen wil de gemeente Overijse de gemeenteraad en haar inwoners sterk betrekken.

Raadsleden, inwoners en experten samen aan zet

De gemeente Overijse stelde een kerngroep samen waarin alle politieke partijen raadsleden mochten afvaardigen. Ook de algemeen directeur en de participatie-ambtenaar maakten er deel vanuit. Omdat de taxshift een vrij technische materie is, werd ook een expertengroep samengesteld om het thema grondig uit te pluizen. Vertegenwoordigers van alle politieke fracties met expertise ter zake bereidden de oefening voor. Bijkomend werd ook expertise binnengehaald via VUB en VVSG. Tot slot werd ook een geloot burgerpanel opgezet.

Uit alle inwoners werden zo’n 3000 inwoners geloot, met de vraag om zich kandidaat te stellen. Op basis van een aantal persoonlijke kenmerken werd via een tweede loting een panel van vijftig burgers samengesteld dat zoveel mogelijk een afspiegeling is van de bevolking.

Drie richtvragen

Een expertengroep stelde een vragenlijst op rond drie grote thema’s:

  • Welke aanvullende belastingen moeten doorwegen (inkomen of vermogen)?
  • Welke groepen moeten meer of minder belasting betalen?
  • Op welke aspecten moeten belastingen sturen, waarbij men via belasting gedrag stimuleert of ontraadt?

Tijdens twee bijeenkomsten beantwoordde het burgerberaad en de gemeenteraadsleden deze vragen. Ter voorbereiding kregen ze een brochure met informatie over gemeentelijke belastingen en specifieke informatie voor Overijse. Experts leidden telkens het thema in.

Duidelijke resultaten

De gesprekken leverde 13 stellingen op waarover elke deelnemer zijn mening kon geven. De uitkomst van de stemming was zeer uitgesproken. Een grote meerderheid van het burgerberaad vind dat de gemeente manieren moeten zoeken om de talrijke expats toch te laten bijdragen aan de lokale financiën. Nu wonen zij in Overijse, maar betalen er geen gemeentelijke belastingen. Ook was er een duidelijke vraag om de milieubelasting te hervormen.

De burgers en de meeste van de gemeenteraadsleden zijn enthousiast over het format ‘burgerberaad. Ze appreciëren ten zeerste de interactie tussen burgers en raadsleden. Dit mag volgens hen vaker gebeuren en ook over andere thema’s dan belastingen. 

Burgerberaad smaakt naar meer

We hebben met de taxshift echt niet het makkelijkste thema gekozen. Door experten van binnen en buiten onze gemeente te betrekken, en door het grondig en toegankelijk informeren van de burgers en raadsleden, kwamen we via het format van burgerberaad toch tot levendige discussies. Die mondden uit in doordachte en gedragen aanbevelingen.”
Fara Elsen, participatie-ambtenaar Overijse

Dit traject zorgde bij de raadsleden voor meer en betere kennis van gemeentelijke financiering. Door de personeelsleden een actieve begeleidingsrol te geven en hen vooraf een korte opleiding te geven als gespreksbegeleider, groeide binnen de administratie de maturiteit om participatieve processen aan te pakken.”
Dieter Vanderhaeghe, algemeen directeur Overijse

De raadsleden apprecieerden het engagement van de burgers, die zich goed hadden voorbereid. Bovendien zorgt loting ervoor dat je meer dan enkel de ‘klassieke burgers’ bereikt.”
Inge Lenseclaes, burgemeester Overijse